مجله خبری
هنر داستان نویسی: از ایده تا اثر کامل
داستاننویسی یکی از شگفتانگیزترین هنرهاست. این هنر به شما اجازه میدهد جهانهای جدید خلق کنید، شخصیتها را به زندگی بیاورید و خواننده را با خود به سفری احساسی ببرید. اگر فکر میکنید نوشتن داستان فقط برای نوابغ است، سخت در اشتباهید! داستاننویسی یک مهارت است و مانند هر مهارت دیگری با یادگیری و تمرین میتوانید در آن حرفهای شوید.
۱. گام اول: پیدا کردن ایده
همه چیز از یک ایده شروع میشود. ایده مثل بذر یک درخت است.
- ایده از کجا میآید؟ همه جا! یک اتفاق ساده در خیابان، یک رویا، یک خاطره قدیمی، یک جمله تصادفی، یا حتی یک «چه میشد اگر…» میتواند جرقهای برای یک داستان بزرگ باشد.
- نکته: همیشه یک دفترچه یادداشت (یا یک اپلیکیشن یادداشت) همراه خود داشته باشید و هر ایدهای به ذهنتان رسید، فوراً آن را بنویسید.
۲. گام دوم: خلق شخصیتهای بهیادماندنی
شخصیتها قلب تپندهداستان شما هستند. خواننده باید با آنها ارتباط برقرار کند.
- شخصیت اصلی (قهرمان) کسی که داستان حول محور او میچرخد.
- ویژگیهای یک شخصیت خوب:
هدف و خواسته: شخصیت شما چه میخواهد؟ (مثلاً: میخواهد عشقش را پیدا کند، از شر یک هیولا خلاص شود یا به ثروت برسد)
oنقاط قوت و ضعف: او را بیشازحد کامل نسازید. ضعفها و ترسهایش او را قابل ارتباط میکند.
oگذشته او: یک گذشته مختصر برایش در نظر بگیرید. این گذشته، انگیزههای فعلی او را توضیح میدهد.
۳. گام سوم: طراحی پیرنگ
پیرنگ یعنی «چه اتفاقی میافتد؟». این همان نقشه راه داستان شماست. یک ساختار کلاسیک و ساده دارد:
- آغاز (معرفی): شخصیتها، موقعیت و جهان داستان را معرفی میکنید.
- میانه (اوجگیری و تعارض) یک مشکل یا چالش پیش میآید. شخصیت اصلی برای حل آن تلاش میکند و موانع سر راهش قرار میگیرد. این بخش، قسمت اصلی داستان است.
- پایان (گرهگشایی) مشکل به اوج خود میرسد (اوج داستان) و سپس در نهایت حل میشود. پایان میتواند خوش، تلخ یا باز باشد.
۴. گام چهارم: انتخاب زاویه دید
زاویهدید یعنی داستان را از نگاه چه کسی میشنویم؟
- اول شخص (من) راوی خودش در داستان حضور دارد. مزیت: صمیمی و مستقیم. عیب: راوی فقط آنچه خودش میداند و میبیند را تعریف میکند.
oمثال: «من به آرامی در را باز کردم و وارد اتاقی تاریک شدم.»
- سوم شخص (او): رایجترین نوع. دو دسته است:
oسوم شخص محدود: راوی فقط افکار و احساسات یک شخصیت (معمولاً شخصیت اصلی) را میداند.
oسوم شخص همهچیزدان: راوی از افکار و احساسات تمام شخصیتها باخبر است.
۵. گام پنجم: صحنهپردازی و توصیف
خواننده باید بتواند خودش را در دنیای داستان شما ببیند، بشنود و حس کند.
- از حواس پنجگانه استفاده کنید: فقط به دیدن بسنده نکنید. بوها، صداها، مزهها و بافتها را توصیف کنید.
O مثال ضعیف: «هوا سرد بود.»
O مثال قوی: «باد تیز پاییزی با نوک سوزنمانندش به گونههایش میخزید و او کراواتش را محکمتر میبست..»
۶. گام ششم: دیالوگنویسی طبیعی
دیالوگها باید شبیه به گفتوگوهای واقعی باشند، اما بدون حرفهای زائد و بیهدف.
- هر شخصیت، زبان مخصوص به خودش را دارد: یک پروفسور مسن به یک شکل حرف میزند و یک نوجوان به شکلی دیگر.
- با دیالوگ، داستان را پیش ببرید: از دیالوگ برای آشکار کردن اطلاعات، نشان دادن احساسات شخصیت و پیشبرد استفاده کنید.
۷. گام هفتم: نوشتن پیشنویس اول
حالا نوبت نوشتن است! همه نقشههایتان را کنار بگذارید و فقط بنویسید.
- کمالگرا نباشید: انتظار نداشته باشید پیشنویس اول عالی و بدون اشکال باشد. هدف اصلی این است که داستان از ابتدا تا انتها روی کاغذ بیاید. حتی اگر وسط کار ایدهی بهتری به ذهنتان رسید، همان را ادامه دهید.
- برای ویرایش بعداً وقت دارید: نوشتن و ویرایش دو فرآیند جداگانهاند. الآن فقط بنویسید.
۸. گام هشتم: ویرایش و بازنویسی
حالا که داستان تمام شد، نوبت به پختن آن میرسد. این مرحله از نوشتن اولیه مهمتر است.
- استراحت کنید: بعد از اتمام پیشنویس، یک یا دو روز از داستان فاصله بگیرید تا با ذهنی تازه و منتقدانه سراغ آن بروید.
- با صدای بلند بخوانید: این کار به شما کمک میکند دیالوگهای مصنوعی و جملات ناموزون را پیدا کنید.
- از دیگران بازخورد بگیرید: داستان را به یک دوست قابل اعتماد یا گروههای نویسندگی بدهید و نظرات آنها را جویا شوید.
نکات طلایی برای نویسندگان تازهکار:
- هر روز بنویسید: حتی اگر فقط یک پاراگراف باشد. این کار مانند ورزش کردن، عضله نوشتن شما را قوی میکند.
- مطالعه کنید: بزرگترین معلم شما، کتابها هستند. هنگام مطالعه، مانند یک نویسنده تحلیل کنید که نویسنده چطور شخصیتپردازی کرده یا تعلیق ایجاد کرده است.
- نترسید: ترس از قضاوت شدن، بزرگترین دشمن خلاقیت است. اجازه ندهید صدای منتقد درونیتان شما را از نوشتن بازدارد.
سخن پایانی
به یاد داشته باشید که هر نویسنده بزرگی، روزی یک نویسندهتازهکار بوده است. مهم این است که شروع کنید، ادامه دهید و هرگز دست از یادگیری برندارید. جهان در انتظار شنیدن صدای منحصربهفرد شماست. قلمتان را بردارید و بنویسید!